دماسنج
دماسنج
دماسنج، ترمومتر یا میزان الحراره، وسیلهای است که بر مبنای واحدهای مختلف، دما را اندازه میگیرد. با استفاده از دماسنجها میتوان دما را اندازه گرفت؛ برای مثال، میتوانیم دمای بدن خود را اندازه بگیریم. دما سنج های دیجیتالی،الکلی و [[دم اسنج جیوهای|جیوهای]] رایجترین دما سنجها هستند که با منبسط شدن جیوه یا الکل درون مخزنشان کار میکنند.
اندازهگیری دما توسط دماسنجهای دیجیتالی،جیوهای و الکلی برای دماهایی امکانپذیر است که بالاتر از نقطهٔ انجماد مایع درون دماسنج و نیز پایینتر از نقطهٔ جوش آن باشد، که معمولاً دماسنجهای الکلی دماهای ۰ تا +۱۰۰ درجه را میتوانند نشان دهند، و برای اندازهگیری دماهای بالاتر باید از دماسنجهای ترموکوپلی و آذرسنچها استفاده کرد.
انواع دماسنج
- دما سنج طبی (تبسنج)
- دما سنج دیجیتالی
- دما سنج دیواری
- دما سنج نواری
- دما سنج الکلی (آزمایشگاهی)
- دما سنچ نواری با مواد هوشمند این درست.
هفت نوع مهم دماسنج ها
- دماسنج گازی (عملکرد بر اساس تغییر فشار، تنظیم فشار)
- دماسنج مقاومت الکتریکی (عملکرد بر اساس تغییر مقاومت الکتریکی)
- ترموکوپل (عملکرد بر اساس نیروی محرکهٔ الکتریکی)
- دماسنج بخار هلیوم (عملکرد بر اساس تغییر فشار)
- نمک پارامغناطیس (عملکرد بر اساس خودگیری مغناطیسی)
- تابش جسم سیاه (عملکرد بر اساس گسیل الکترومغناطیسی)
- دماسنج نانو -کلوین (عملکرد بر اساس الکترو مغناطیس)
حساسترین دماسنج جهان
در ژوئن ۲۰۱۴ (خرداد ۱۳۹۳) دما سنج نوری ساخته شد که میتواند ۵۰ میلیاردیوم درجه را اندازه بگیرد. این دما سنج که «نانو-کلوین» (nano-Kelvin) نام دارد آنقدر دقیق است که میتواند تغییرات درجه حرارت اشیاء را در حین حرکت اتمهایشان اندازه بگیرد. این دما سنج بر اساس فناوری نوری کار میکند به این صورت که نورهای سرخ و سبز را هزاران بار اطراف یک کریستال صفحهای شکل میگرداند. نانو-کلوین سه برابر دقیقتر از بهترین دماسنج هایی است که تاکنون وجود داشتهاست.
دماسنج طب
دماسنج طبی برای سنجش دمای بدن بیماران به کار میرود. معمولاً این دماسنج دارای مخزن جیوه و استوانه شیشهای مدرج است که از ۳۵ تا ۴۲ درجهبندی شدهاست (در مقیاس سلسیوس). دماسنج در زیر زبان، زیر بغل یا مقعد قرار میگیرد. البته سنجش دمای بیمار از پیشانی یا پرده صماخ نیز قابل انجام است. امروزه از دماسنجهای دیجیتال نیز استفاده میشود. دمای رکتال نزدیکترین دما به دمای مرکزی بدن است.
دلیل استفاده از جیوه در دماسنج ها
ترمومترهای انبساطی که عمدتا به عنوان دما سنج جیوه ای mercury thermometer معروف هستند و دما سنج محیطی محسوب می شوند.دما سنج جیوه ای از يك لوله باريك با یک مخزن به شکل كروی يا استوانه ای تشکيل شده است كه درون آن با مايعی عمدتا از جنس جيوه يا الکل پر شده است.
علت استفاده از جیوه به جای سایر مواد
- آب بیرنگ است در نتیجه نمیتواند دما را به خوبی نشان دهد.
- آب به دلیل داشتن ظرفیت گرمایی بالا، نسبت به تغییرات درجه حرارت و دما حساس نیست.
- آب زیر صفر درجه یخ میزند و بالای ۱۰۰ درجه به جوش میآید و تبخیر میشود بنابراین در محدودهٔ کمی از دما به صورت مایع است.
- کشش سطحی آب زیاد است و به مقدار زیادی به دیواره میچسبد.
- چگالی یا دانسیته کمی درمقایسه با جیوه دارد.
دماسنج وسیله ای است که به کمک آن می توان دمای هر چیزی را که فکرش را بکنید را اندازه گیری نمود. دماسنج ها دارای انواع و اقسام مدل ها در بازار مصرفی هستند که هر یک از آن ها برای استفاده خاصی طراحی و تولید شده است؛ همچون دماسنج های محیطی که سبب آگاهی افراد از دمای محیط ها و همچنین تلاش برای تثبیت دما در اندازه دلخواهشان می شود. به همین منظور لیست بیست برآن شده است تا در ادامه این مطلب از خود شما را با نکاتی مهم در خصوص خرید دماسنج محیطی بیش از پیش آشنا نماید.
آشنایی با انواع دماسنج های محیطی
مدل های الکلی یا جیوه ای:
این مدل از دما سنج های محیطی در واقع ساده ترین نوع موجود در بازار هستند که تنها کافی است آن ها را در نقطه مخصی از محیط خانه و یا محل کار خود نصب کرده و سپس منتظر شوید تا مایع درون مخزن دما سنج بر اثر گرفتن حرارت به سمت بالا حرکت کند و سپس با خواندن عدد نوشته شده روی شیشه دما سنج، از دمای محیطی که در آن هستید، مطلع شوید.
مدل های دیجیتالی:
دماسنج های دیجیتالی نسل جدیدی از دماسنج ها هستند که تنها کافی است برای استفاده از آنان، سنسور این نوع از دماسنج ها را به سمت محیط هدف خودمان قرار دهیم و سپس از روی نمایشگر تعبیه شده بر روی بدنه آنان، دمای محیط پیرامون خود را اندازه گیری نماییم. ناگفته نماند قیمت این نوع از دماسنج ها در مقایسه با دماسنج های الکلی یا جیوه ای، بیشتر است.
نکات مهم هنگام خرید دماسنج محیطی
انتخاب نوع:
اولین قدم در انتخاب و خرید دماسنج محیطی توجه به نوع آن است و همانطور که گفتیم این نوع از دماسنج ها در دو مدل معمولی (الکلی یا جیوه ای) و همچنین دیجیتالی در بازار موجود می باشند که شما می توانید بسته به سلیقه خود هر کدام را که دوست داشتید، خریداری نمایید.
اندازه:
بعد از اینکه موفق به انتخاب نوع دماسنج محیطی مدنظرتان شدید، نوبت به تعیین اندازه آن می رسد که اگر محصول شما از نوع ساده یا معمولی باشد باید تناسب کافی با بزرگی و یا کوچکی محل نصب و قرارگیری خود باشد و اگر هم دیجیتالی است، از صفحه ای نسبتا بزرگ و خوانا برای مشخص کردن دمای محیط برخوردار باشد.
قابلیت های جانبی:
سیستم هشدار دمای غیر مجاز، ضد آب بودن، دقت سنجش، ضد آب بودن، ظرفیت باتری و ساعات استفاده از آن در مدل های دیجیتالی و دیگر مواردی از این دست نیز باید در خرید یک دما سنج محیطی مناسب از سوی شما مورد توجه قرار گیرد.
خاموشی خودکار:
در مدل های معمولی که قطعا خبری از سیستم خاموشی خودکار دستگاه نیست اما در مدل های دیجیتالی شما می توانید با تنظیمات دستگاه موفق به بهره وری از یکسری قابلیت ها و امکانات جانبی شوید که یکی از این موارد، سیستم خاموشی خودکار دستگاه شما است که سبب می شود بتوانید در مصرف منبع تغذیه آن، صرفه جویی نمایید.
قیمت دماسنج محیطی:
عوامل مختلف بسیاری بر روی قیمت دما سنج محیطی تاثیرگذار می باشد که البته ما سعی کردیم در این مطلب شما را با تعدادی از مهمترین آن ها آشنا نماییم و اکنون این شما هستید که باید انتخاب کنید برای تشخیص دمای محیط خانگی تان نیاز به یک محصول ساده دارید و یا به سراغ مدل های دیجیتالی خواهید رفت!