قوز بند طبی

درمان‌های متعددی برای قوز کمر وجود دارد؛ از قوزبند طبی برای درمان قوز خفیف تا شدید استفاده می‌شود. قوزبند طبی ستون فقرات را در بخش‌های آسیب‌دیده صاف می‌کند. قوزبند مخصوص (قوزبند طبی) بسیار موثر است و در صورت استفاده صحیح از آن می‌توان از آسیب‌دیدگی مهره‌های ستون فقرات جلوگیری کرد.

فرد مناسب برای قوزبند طبی کیست؟

نوجوانان دچار قوز خفیف تا متوسط باید از کمربند طبی استفاده کنند. قوز بند طبی در زمان در حال رشد بودن استخوان‌ها بسته می‌شود تا از بیشتر شدن قوز جلوگیری شود. بیماران در روزهای اول بستن قوز بند طبی اندکی احساس ناراحتی و محدودیت می‌کنند؛ اما اکثر بیماران پس از مدتی به قوزبند عادت می‌کنند. قوزبندهای طبی مدرن به گونه‌ای طراحی شده‌اند که راحت باشند و بیمار بتواند هنگام بستن قوزبند نیز در بسیاری از فعالیت‌ها شرکت کند.

بیمار نوجوان باید تا زمان توقف رشد ستون فقرات، معمولاً حوالی ۱۴ تا ۱۵ سالگی، از قوز بند طبی استفاده کند. کمربند طبی معمولاً برای بزرگسالانی که رشدشان متوقف شده است، توصیه نمی‌شود؛ چون کمربند در این سن نمی‌تواند موقعیت ستون فقرات را اصلاح کند.

عارضه‌های قابل اصلاح با قوزبند طبی

اگر چه قوزبند طبی در اصل برای درمان اسکولیوز ایدیوپاتیک (انحراف بدون علت مشخص ستون فقرات) نوجوانان طراحی شده است، اما برای بدشکلی‌های ستون فقرات، مانند قوس کمر (اسکولیوز، کژپشتی یا انحراف جانبی ستون فقرات)، قوز کمر و اسپوندیلولیستزیس بزرگسالان نیز تجویز می‌شود.

در واقع از قوزبند طبی در آزمایش‌های بالینی مقدماتی برای درمان بیماران دچار بدشکلی‌های ستون فقراتی استفاده شده است که مشکلشان از عارضه‌های زیر نشأت می‌گیرد:

اسکولیوز یا قوز کمر بیش از ۵۰ درجه برای بیمارانی که عمل جراحی برایشان مناسب نیست یا تمایلی به جراحی ندارند.
قوز یا قوس کمری که در دوران بزرگسالی ایجاد شده است.
قوز یا اسکولیوزی که پس از جراحی فیوژن (خشک کردن مهره‌ها) ایجاد شده است.
قوس کمر همراه با لق شدن (لیستزیس) جانبی مهره‌ها که پس از سانحه و آسیب‌دیدگی بروز یافته است.
ام اس
اوتیسم و اختلال کم توجهی (ADD)
سندرم اهلرز ـ دانلوس
سندرم نونان
نوروفیبروماتوز
بیماری شوئرمن
بیماری Camptocormia
شکستگی مهره‌های سالمندان
شکستگی مهره‌ها در اثر آسیب دیدگی و سانحه
حالت اندامی نامناسب بدون ارتباط به بدشکلی ستون فقرات

مزایا و کاربرد

چنانچه احتمال شدیدتر شدن قوز وجود داشته باشد یا قوز از ابتدا زیاد باشد، از قوزبند طبی برای صاف کردن ستون فقرات و پیشگیری از پیشرفت بیشتر قوز در سال‌های رشد استفاده می‌شود. قوزبند طبی فقط برای درمان قوز کمر بیمارانی به کار برده می‌شود که هنوز در حال رشدند. این روش برای درمان بیماران بزرگسال چندان کارآمد نیست.

درمان کیفوز شوئرمن نوجوانان در حال رشد با قوزبند طبی شبیه به استفاده از کمربند طبی برای درمان قوس کمر است، البته نوع و محل بستن قوزبند طبی به محل قوز بستگی دارد. قوزبند طبی سبک مهره‌های گردنی ـ کمری ـ خاجی (TLSO) برای بیمارانی توصیه می‌شود که نیاز به قوزبند طبی دارند. قوزبند طبی سبک به طور سفارشی و پس از قالب‌گیری از بدن بیمار برای وی ساخته می‌شود و می‌توان آن را از زیر لباس بست و در اکثر فعالیت‌های ورزشی شرکت کرد.

قوزبند طبی TLSO قوزبند طبی سبکی است که به گونه‌ای شکل داده می‌شود تا کاملاً متناسب با انحناء ستون فقرات باشد. هدف از بستن قوزبند طبی این است که از بیشتر شدن قوز در سال‌های رشد جلوگیری شود.

اثر قوزبند طبی برای انواع قوز کمر

قوز وضعیتی

قوز (کیفوز) وضعیتی عارضه‌ای است که در نتیجه حالت اندامی نامناسب و ضعف و گرفتگی عضلانی ایجاد می‌شود. این عارضه را می‌توان با ورزش‌هایی مانند یوگا، حرکت‌های کششی قفسه سینه و ورزش‌های بلند کردن وزنه و همچنین طب فیزیکی اصلاح کرد. قوزبند طبی مخصوص اصلاح قوز وضعیتی نه تنها درد ناشی از قوز را تسکین می‌دهد، بلکه اگر در مراحل اولیه از آن استفاده شود می‌تواند از ایجاد قوز نیز جلوگیری کند.

قوز شوئرمن

بیماری شوئرمن نوعی بدشکلی در مهره‌های صدری یا فوقانی ستون فقرات است. بدشکلی ناشی از شوئرمن باعث می‌شود مهره‌ها در دوران بلوغ با سرعت متفاوت رشد کنند. چون قوز شوئرمن در کودکان در حال رشد مشاهده می‌شود، معمولاً از کمربند طبی برای جلوگیری از بیشتر خم شدن انحناء استفاده می‌شود. متخصص با توجه به شدت بدشکلی یا در صورت در مراحل اولیه بودن بیماری توصیه می‌کند که کمربند تقریباً به طور تمام وقت بسته شود.

قوز دژنرایتو (فرسایشی)

قوز دژنراتیو یا فرسایشی در نتیجه فرسایش و کوتاه شدن دیسک کمر در اثر بالا رفتن سن یا استفاده بیش از حد ایجاد می‌شود. اگر از درد رنج می‌برید، درمان را با روش‌های محافظه کارانه‌ای مانند فیزیوتراپی، کایروپراکتیک، مصرف داروهای ضدالتهاب و تقویت عضله‌های مرکزی و کمر با استفاده از کمربند طبی شروع کنید.

قوز عصبی ـ عضلانی

قوز عصبی ـ عضلانی معمولاً در بیماران مبتلا به فلج مغزی، اسپینا بیفیدا یا دیستروفی عضلانی مشاهده می‌شود. ممکن است متخصص نوعی کمربند طبی را با توجه به شرایط بیمار توصیه کند.

قوز تغذیه‌ای

کمبودهای تغذیه‌ای منجر به قوز تغذیه‌ای می‌شود. از متخصص تغذیه یا پزشک بخواهید رژیم غذایی مناسبی را برای دریافت مقدار بیشتری از مواد مغذی اصلی و رفع کمبودها تهیه کند. فیزیوتراپی و ورزش کردن در کنار بستن قوزبند طبی به پایدارسازی بیشتر ستون فقرات کمک می‌کند.

قوز مادرزادی

قوز مادرزادی نقصی ژنتیکی است که باعث می‌شود بخش جلویی مهره‌ها به خوبی شکل نگیرد. جراحی در سنین پایین پیشرفت بیماری و سرعت زیاد شدن قوس را آهسته می‌کند و در بعضی موارد بهترین درمان محسوب می‌شود.

قیمت قوزبند طبی

هزینه قوزبند طبی شامل قیمت خود ارتز و هزینه‌های مربوط به معاینه و عکسبرداری برای ساخت قوزبند می‌شود. هزینه تحت نظر داشتن پیشرفت بیماری پس از ساخت قوزبند به تعداد ویزیت‌های لازم بستگی دارد. تعداد ویزیت‌ها به سن و شرایط بیمار بستگی دارد.

سوالات رایج

قوزبند طبی چگونه بدشکلی را اصلاح می‌کند؟

هر بار که بیمار حرکت می‌کند، قوزبند طبی مقاومتی ارتجاعی را در برابر این حرکت اعمال می‌کند تا حرکت اصلاحی ستون فقرات و ساختارهای نگهدارنده آن را ایجاد کند. این حرکت در بلندمدت سیستم عصبی عضلانی را از نو سازمان‌دهی می‌کند و با توجه به مورد هر بیمار انحناء را اصلاح می‌کند، پیشرفت آن را متوقف یا آهسته می‌کند و یا حالت اندامی بیمار را بهبود می‌دهد.

آیا بستن قوزبند طبی باعث بروز درد می‌شود؟

خیر، یکی از مزایای قوزبند طبی بدون درد و غیرتهاجمی بودن آن است. ممکن است ناراحتی خفیفی را در زمان شروع درمان حس کنید، اما درد به مرور زمان و به موازات عادت کردن به قوزبند طبی از بین می‌رود. قوزبند طبی در بلندمدت درد را کم می‌کند یا کاملاً تسکین می‌دهد.

چند ساعت در روز باید از قوزبند طبی استفاده شود؟

قوزبند طبی باید ۲۰ ساعت در روز بسته شود. زمان استراحت ۴ ساعته را باید متناسب با کم تحرک‌ترین ساعات روز به دو یا چند نوبت تقسیم کرد. درهر حال قزبند طبی باید حتماً در طول شب و هنگام خوابیدن بسته شود.

هر چند وقت یک بار باید به پزشک مراجعه کرد؟

بیماران جوان‌تر معمولاً ۴ تا ۶ هفته پس از بستن کمربند طبی باید به پزشک مراجعه کنند. ویزیت‌های بعدی تا زمان توقف استفاده از کمربند طبی در وقفه‌های سه ماهه زمانبندی می‌شود.