همه چیز در مورد بیماری ام اس

همه چیز در مورد بیماری ام اس

بیماری ام اس بیماری ناتوان کننده است که مغز و نخاع رو تحت تاثیر قرار میده و باعث از دست دادن کنترل، دید، تعادل و حواس یا حتی بی حسی میشود. این بیماری به قسمتی از سیستم ایمنی بدن حمله می کند که رشته های عصبی رو پوشش می دهد و باعث ایجاد مشکلات ارتباطی بین مغز و بقیه بدن میشود. در نهایت، این بیماری می تونه اعصاب رو از بین ببرد.

انواع ام اس

• عود و بهبود یا relapsing-remitting MS (RRMS)
• عود کننده-پیشرونده (PRMS) progressive-relapsing MS
• پیشرونده اولیه یا primary-progressive MS (PPMS)
• پیشرونده ثانویه یا secondary-progressive MS (SPMS)

این چهار طبقه بندی هم اکنون توسط جامعه پزشکی به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. و یک زبان مشترک برای تشخیص و درمان MS می باشد. دسته بندی های بر اساس این است که تا چه حد بیماری در هر بیمار پیشرفت کرده است.

علت بیماری ام اس چیست؟

علت اصلی مالتیپل اسکلروزیس ناشناخته است. اما این یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به بافتهای عصبی حمله می کند. در مورد MS، این عملکرد سیستم ایمنی بدن، میلین (ماده چربی که پوشش و محافظت از فیبرهای عصبی مغز و نخاع را برعهده دارد) از بین می برد.

میلین را می توان با پوشش عایق بر روی سیم های برق مقایسه کرد. هنگامی که میلین محافظ آسیب دیده و فیبر عصبی در معرض محیط قرار می گیرد. پیام هایی که در امتداد این عصب حرکت می کنند ممکن است آهسته یا مسدود شوند. حتی عصب ممکن است خودش آسیب ببیند.

روشن نیست که چرا MS در برخی افراد بوجود می آید و در دیگران این اتفاق نمی افتد. ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی به نظر می رسد مسئول است.

برخی از عواملی که به عنوان علل احتمالی MS مطرح شده عبارتند از:

• ژنتیک: ام‌اس مستقیما به ارث برده نمی شود. اما افرادی که با فردی دارای ام اس مرتبط هستند، بیشتر احتمال دارد که مبتلا شوند. احتمال اینکه خواهر و برادر یا فرزند یک فرد دارای ام‌اس مبتلا شود در حدود ۲-۳ درصد است.
• کمبود نور خورشید و ویتامین D : ام اس در کشورهای دور از استوا رایج تر است. یعنی می تواند به این معنی باشد که کمبود نور خورشید و کمبود ویتامین D در این وضعیت نقش مهمی ایفا می کند. اگر چه مشخص نیست که آیا مکمل های ویتامین D می توانند به جلوگیری از ام اس کمک کنند یا خیر
• سیگار کشیدن: افرادی که سیگار می کشند تقریبا دو برابر بیشتر احتمال ابتلا به اسکلروز متعدد در مقایسه با کسانی است که سیگار نمی کشند دارند.
• چاقی نوجوانی: افرادی که در طول سال های نوجوانی چاق بودند، خطر ابتلا به MS بیشتری دارند
• عفونت های ویروسی: پیشنهاد شده است که عفونت ها به ویژه آنهایی که به وسیله ویروس اپستین بار (مسئول تب یا بیماری مونونوکلئوز عفونی) ایجاد می شوند، ممکن است سیستم ایمنی را درگیر کنند و منجر به ام اس در برخی افراد شود.
• جنسیت: زنان ۲ تا ۳ برابر احتمال ابتلا به MS بیشتر از مردان دارند. دلیل این امر معلوم نیست!

تحقیقات بیشتری لازم است تا بیشتر بدانیم که چرا ام اس رخ می دهد و آیا می توان برای جلوگیری از آن کاری انجام داد یا خیر.

علائم اولیه بیماری ام اس چیست؟

علائم و نشانه های متعددی ممکنه از فردی به فرد و در طی دوره بیماری ام اس متفاوت باشه، بسته به محل الیاف عصبی آسیب دیده. این علائم شامل موارد زیر میشه:

• خستگی
• لکنت زبان
• سرماخوردگی
• دید دوگانه طولانی
• مشکلات روده و مثانه
• لرزش، کمبود هماهنگی
• درد در هنگام حرکت چشم
• از دست دادن بینایی معمولا در یک چشم
• تنگ شدن یا درد در قسمت های مختلف بدن
• احساسات الکتریکی شوک که با حرکات خاص گردن
• خفگی یا ضعف در یک یا چند عضو که معمولا در یک طرف بدن بیمار در یک زمان رخ میده
• و…

ام اس چگونه ایجاد می شود؟

ام اس یک بیماری خودایمنی است به این معنی که سیستم ایمنی بدن در این افراد بر علیه خودشان عمل می کند. سیستم ایمنی در بیماران مبتلا به ام اس به غشا اطراف رشته های عصبی منشعب از نخاع و مغز و اعصاب بینایی حمله می کند. غشا اطراف این رشته ها از ماده ای به نام میلین تشکیل شده. میلین از عصب محافظت کرده و برای فرستادن سیگنال های حرکت، تکلم و سایر عملکرد های عصب ضروری می باشد. هنگامی که میلین در افراد بیمار توسط سیستم ایمنی خود فرد آسیب می بیند، بافتی جایگزین آن می شود که قادر نیست سیگنال ها را به راحتی جابجا کند و این مشکل باعث ایجاد علائم متعدد ام اس در فرد بیمار می گردد.

چه کسانی به ام اس مبتلا می شوند؟ 
ام اس در زنان بسیار شایعتر از مردان است. هر چند در همه نژاد ها مشاهده می شود اما سفید پوستان بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری می باشند. شانس ابتلا به این بیماری در سنین 20 تا 50 سالگی بسیار بیشتر از سایر سنین است.

تشخیص ام اس
ام آر آی و اسکن های پزشکی در کنار آزمایشات عصبی و گرفتن سابقه بیمار و رد سایر علل برای ایجاد علائم شبه ام اس منجر به یک تشخیص قطعی در بیمار خواهند شد. بیش از 90 درصد افراد مبتلا به ام اس دارای پلاک هایی هستند که در ام آر آی قابل رویت است. در بعضی موارد گرفتن مایع نخاعی و بررسی آن ضروری است. بررسی فعالیت الکتریکی اعصاب هم جزء آزمایشاتی است که به تشخیص بیماری کمک می کند. برخی آزمایشات خونی هم برای رد سایر بیماری های خود ایمنی و یا عفونت هایی نظیر HIV یا بیماری Lyme لازم است. زیرا این بیماری ها ممکن است علائمی نظیر ام اس ایجاد کند.

این مقالات توسط تیم داروسازان داروباما تهیه و تالیف شده است.